Meer aandacht voor de kracht van risicovol spelen 

vrijdag 31 maart 2017
timer 6 min
"Buiten spelen is bij uitstek een activiteit waarbij kinderen op diverse vlakken hun grenzen kunnen verleggen en ervaring kunnen opdoen," zegt Judith Kuiper van VeiligheidNL in een interview  met BuitenSpelen.

Aanleiding voor het interview is een onderzoek door TNS NIPO in opdracht van VeiligheidNL naar risicovol spelen. TNS NIPO voerde een online survey uit onder 1054  ouders met kinderen in de leeftijd van 4 tot en met 12 jaar naar hun houding en gedrag ten opzichte van risicovol spelen en de ontwikkeling van risicocompetenties.  


Waarom dit onderzoek in opdracht van VeiligheidNL?

"VeiligheidNL zet zich al jarenlang in om kinderen gezond en veilig te laten opgroeien. Als landelijk expertisecentrum reiken we ouders, professionals en kinderen kennis en kunde aan om op een positieve manier de kans op ernstige ongevallen te beperken. Hierbij gaat het niet alleen om het beschermen van het kind, maar zeker ook om leren, proberen en ervaren. Buiten spelen is bij uitstek een activiteit waarbij kinderen op diverse vlakken hun grenzen kunnen verleggen en ervaring kunnen opdoen." 


Staat dit onderwerp niet op gespannen voet met de doelstellingen van VeiligheidNL - het verminderen van ongevallen?

"Van oorsprong richtte VeiligheidNL zich vooral op het beschermen van jonge kinderen om ongelukken en letsels te voorkomen. Maar de laatste jaren zijn we opgeschoven van ‘zo veilig als mogelijk’ naar ‘zo veilig als nodig’ omdat we het belang in zien van risicovol spelen. De afgelopen decennia is in Nederland veel aandacht besteed aan het verhogen van de veiligheid van kinderen op speelplaatsen en in spelsituaties. Door strakke regelgeving bieden veel speelomgevingen (zoals buitenspeelplaatsen) weinig kansen  tot ravotten en avontuur. Kinderen spelen überhaupt minder buiten.

 

Het wordt echter steeds meer duidelijk dat het ‘zo veilig mogelijk’ maken negatieve gevolgen heeft voor kinderen, niet alleen op het gebied van fysieke activiteit, algemene gezondheid maar ook omdat ze niet in de gelegenheid worden gesteld om risicocompetenties te ontwikkelen. Kinderen leren via motiverende, spannende en uitdagende activiteiten balanceren tussen enerzijds het gevoel dat ze de situatie niet onder controle hebben en anderzijds het gevoel dat ze hun angsten kunnen overwinnen. Ze leren zelfstandig de juiste afweging te maken tussen hun eigen grenzen verleggen en onacceptabele fysieke risico’s vermijden, waarmee de kans op een ongeval uiteindelijk juist afneemt." 


Gelden wat jullie betreft wel randvoorwaarden - zo ja welke?

"Natuurlijk zijn er randvoorwaarden, kinderen moeten de ruimte en de gelegenheid krijgen om met risicovolle situaties te leren omgaan en te experimenteren,  maar onaanvaardbare risico’s moeten vermeden worden.

 

Enerzijds heeft dat te maken met het wegnemen van gevaarlijke situaties die kinderen niet zelf kunnen inschatten. Om een voorbeeld te geven: het beklimmen van een hoog klimrek is in principe een risico waarbij het kind zelf de afweging kan maken hoger te gaan of niet. Dit wordt onaanvaardbaar wanneer het hout van het klimrek rot is en er een kans bestaat dat het instort.

 

Anderzijds is het belangrijk dat volwassenen risicovol spel op een goede manier kunnen begeleiden; je moet als ouder/begeleider durven iets te laten gebeuren, maar ook in kunnen schatten wat een kind wel of niet kan. Omdat kinderen onderling enorm verschillen is een voorwaarde dat volwassenen (ouders en professionals) meer leren over de mogelijkheden en diverse vormen van het aanbieden van risicovolle activiteiten en hoe kinderen gestimuleerd kunnen worden daaraan mee te doen op een manier die aansluit bij hun capaciteiten."


Veel ouders  staan huiverig tegenover risicovol spelen. Wat moet er gebeuren om deze huiver weg te nemen?

"Het beeld bestaat inderdaad dat ouders huiverig staan tegenover risicovol spelen.  Maar uit onderzoek dat wij vorig jaar hebben laten uitvoeren onder ouders in Nederland blijkt dat dat wel meevalt. Het merendeel van de ouders is  positief  over risicovol spelen, ze onderkennen het belang ervan voor de ontwikkeling van hun kind. Wel blijkt dat ze hun kind toch nog relatief vaak bewust of onbewust belemmeren bij het risicovol spelen. Elke ouder wil het beste voor zijn kind en van nature is beschermen daar een belangrijk onderdeel van. Een kind zelfstandig naar school laten fietsen of uit het zicht buiten laten spelen is voor veel ouders best eng. En daar komt nog bij, dat ouders die hun kinderen wel aan deze risico’s blootstellen, in sommige gevallen afkeurende reacties krijgen van andere ouders. Hen wordt het gevoel gegeven onverantwoordelijk te zijn. 

 

Een eerste stap om het beschermende gedrag van ouders te veranderen is om enerzijds de sociale norm te veranderen en anderzijds ouders bewust te maken van hun eigen – soms onbewust belemmerende – gedrag. De tweede stap is om ouders te laten zien hoe ze hun kind op een verantwoorde manier risicovol kunnen laten spelen, zodat ze kunnen ervaren dat het niet eng hoeft te zijn en dat hun kind het geweldig vindt."  


Geven de resultaten van jullie onderzoek wat jou betreft aanleiding om het areaal voor risicovol spelen in Nederland fors uit te breiden? 

"Zeker! Het onderzoek heeft voor ons bevestigd dat ouders wel willen, maar dat het om een aantal redenen niet altijd lukt om hun kind de ruimte te geven om risicovol te spelen. We zijn daarom een  campagne gestart, waarin we  ouders meer vertrouwen  geven en motiveren om hun kind meer risicovol te laten spelen. Ook bieden we hen via onze campagnesite praktische tips en adviezen over spelvormen, leuke speelplekken en hoe ze dit kunnen begeleiden. Een groter aanbod van uitdagende speelplekken in de buurt/wijk waar kinderen risicovol kunnen spelen is dan uiteraard ook van groot belang."

 

De special van BuitenSpelen 1 van 2017 staat geheel in het teken van risicovol spelen. Deze special is gemaakt in samenwerking met gasthoofdredacteur Judith Kuiper van VeiligheidNL. Deze eidite lezen? Leden downloaden het magazine gratis in de online bibliotheek. U kunt deze editie ook los bestellen. Mail naar  klantenservice@acquirepublishing.nl. Kosten: €15,- (exclusief BTW en verzendkosten)

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.
Meer aandacht voor de kracht van risicovol spelen 

Buiten spelen is bij uitstek een activiteit waarbij kinderen op diverse vlakken hun grenzen kunnen verleggen

Meer artikelen met dit thema

flash_onNieuws

Buitenspelen met 'oude troep' pedagogisch verantwoord

26 mrt om 09:06 uur

Een rommelspeeltuin: een speeltuin waar niet alleen speeltoestellen staan, maar ook 'oude troep' zoals tonnen…

Lees verder »
flash_onNieuws

Toolbox helpt gemeenten bij monitoren en evaluatie buitenspeelbeleid

16 feb om 12:34 uur

Om inzicht te krijgen in de voortgang van beleidsdoelstellingen is monitoring en evaluatie van dat beleid van…

Lees verder »
watergames foto 1
descriptionArtikel

Verrijk uw gemeente met een duurzame waterspeelplaats

9 feb om 11:00 uur
Een duurzame waterspeelplaats, ook wel een spray park genoemd, kan uw gemeente een kleurrijke en…
Lees verder »
flash_onNieuws

Advies NLsportraad: 'Maak dagelijks bewegen vanzelfsprekend'

2 feb om 09:25 uur
De Nederlandse Sportraad adviseert om bewegen integraal op te nemen in het dagelijks leven. Zowel op scholen,…
Lees verder »
rrrrrrrrrrrrr
descriptionArtikel

Onvoldoende steun Tweede Kamer aan IVN

30 jan om 16:05 uur
Ondanks de inzet van een groot aantal partijen heeft de Tweede Kamer besloten geen prioriteit te geven aan het…
Lees verder »
descriptionArtikel

De locatie als leidraad voor het inrichten van de speelplek

16 jan om 09:43 uur
Ontwerpen vanuit een ideaalbeeld. Met als uitgangspunt een speellandschap in de bestaande situatie, waarbij de…
Lees verder »
descriptionArtikel

Onderzoek: hoe beweegvriendelijk is Nederland?

8 nov 2023
Het Mulier Instituut brengt in kaart hoe beweegvriendelijk Nederland is. Dat doen we met de Kernindicator…
Lees verder »
buurtsport
descriptionArtikel

Inspelen op de belevingswereld van de jeugd

29 aug 2023
“Een super spannende outdoor game” lokte jongeren van de gemeente Heusden tijdens coronatijd naar buiten. “…
Lees verder »