“Het besef van de potentiële waarde van tweedehands speeltoestellen moet omhoog”

zaterdag 30 december 2023

Een speeltoestel of speelplek een tweede leven geven of een bijdrage laten hebben in een tweede leven, het is een mogelijkheid die bij veel gemeenten nog niet op de radar staat. Veel speeltoestellen worden daardoor onnodig uit de circulatie gehaald. Henk van Ruiswijk merkt het bij projecten waarbij HvR Speeltotaal is betrokken. “Het besef dat die circulaire optie er is, moet beter onder de aandacht komen.”

Het gebeurt nog te vaak dat bij een renovatie of het herinrichten van een speelplek geen rekening gehouden wordt met de restwaarde van de speeltoestellen. “Gemeenten weten zich soms geen raad met die toestellen, terwijl ze op een andere speelplek in de gemeente, bij een andere gemeente of elders nog prima toepasbaar zijn”, zegt Van Ruiswijk. Hij is eigenaar van HvR Speeltotaal, een bedrijf dat zich bezighoudt met het inrichten, installeren, inspecteren, onderhouden en renoveren van speeltuinen. “Wij kunnen dan een marktplaats voor hen zijn.” 

Van Ruiswijk zag de afgelopen jaren de vraag naar tweedehands speeltoestellen voorzichtig groeien. “Bij onder andere campings, zorgboerderijen. Als ze weinig budget hadden, zochten ze goedkopere toestellen. Wij zagen dat bij gemeenten toestellen werden weggegooid die zeker nog tien jaar elders mee zouden kunnen.” HvR probeert waar mogelijk die twee kanten aan elkaar te knopen en daarvoor de circulaire potentie van de toestellen bij gemeenten meer op het netvlies te krijgen. 

Hergebruik vastleggen in bestekken 

Om te borgen dat de afvoer van speeltoestellen bij een herinrichting of renovatie op een circulaire manier gebeurt, moet namelijk demontage worden gedaan door specialisten, is Van Ruiswijk van mening. “Bedrijven die weten hoe je die toestellen opbouwt, maar ook hoe je ze demonteert. Die onderdelen zijn erg duur en misschien dus weer inzetbaar. Het is zonde als die bij het verwijderen kapot gaan.” 

Hij schetst zijn ideaalplaatje: “Vakkundig demonteren zodat een toestel en/of de onderdelen herbruikbaar zijn. En deze laten keuren en certificeren zodat ze op een andere plek, als toestel of als onderdeel, een nieuw leven krijgen. Dat zou eigenlijk aan de voorkant in de bestekken moeten komen te staan.” 

Levensduur hele speelplek verlengen 

HvR wil in dat geval dus als intermediair optreden. “Onze hoofdmoot is het aanleggen van de speelplekken”, licht mede-eigenaar Elwin van Wagensveld toe. “We schrijven als hoofdaannemer in op bestekken, we werken voor speeltoestelleveranciers om de toestellen te plaatsen. We doen ook veel onderhoudswerkzaamheden voor gemeenten en dan zie je dat de budgetten wat beperkter zijn. Als de kwaliteit van een speeltoestel bij een onderhoudsbeurt slecht blijkt, stellen we vaak al voor of het een idee is om een tweedehands speeltoestel in te zetten: die zijn direct leverbaar tegen geringe kosten.” 

HvR put daarbij uit een voorraad van eigen tweedehandstoestellen en die van aannemers en collega’s. Van Ruiswijk: “Soms komt het van collega’s als KSP en De Bruin, maar veel komt ook uit bestekken die we zelf hebben aangenomen. Daar komen oude toestellen in terug waarvan wij denken dat die nog jaren meekunnen.” Om aan die gestaag groeiende vraag te kunnen voldoen, heeft HvR in Ede een locatie van 3500 vierkante meter en een hal van 450 meter beschikbaar voor opslag. Enkele personeelsleden richten zich al volledig op de tweedehands toestellen. 

Opknappen op aanvraag 

Van Wagensveld: “We zetten die ingenomen toestellen apart of halen de onderdelen eraf die herbruikbaar zijn. Sommige toestellen die hier terugkomen zijn an sich niet goed meer, maar er zitten dan wel goede onderdelen op, bijvoorbeeld scharnieren of zitjes van schommels. Die toestellen demonteren we dan en de goede onderdelen leggen we in het schap en bieden we elders aan. Dat scheelt ook weer in kosten bij een reparatie, of je nieuwe of tweedehands onderdelen kunt gebruiken. De overige, niet meer bruikbare materialen selecteren we en voeren we af naar een sloper die het misschien nog voor andere doeleinden kan inzetten.” 

Keuren en certificeren door Speelplan 

HvR werkt samen met Speelplan. Samen hebben deze twee bedrijven meer dan 40 jaar ervaring in dit speelveld. Speelplan kijkt naar de technische staat van het ingenomen toestel en of het toestel nog aan de geldende normen voldoet. ‘’Zij nemen de certificeringskant op zich. Wij doen niets wat niet eerst door hen is goedgekeurd.’’  

Directeur van Speelplan Walid Rahman: ‘’Een prachtig initiatief waar we niet meer omheen kunnen en moeten in deze tijd. Wij kunnen voor HvR en voor de toekomstige eigenaar heel goed bepalen wat er aan het toestel moet gebeuren voor nog jaren speelplezier. Dit betekent soms ook aanpassingen aan het toestel. Uiteraard moet een toestel dan opnieuw gekeurd worden en een nieuw certificaat krijgen. Dit traject begeleiden wij van begin tot eind.’’  

De toestellen worden vervolgens in het beheersysteem ABS gezet. Ze zijn in de toekomst dan vindbaar voor het netwerk van Speelplan. Ontwerpers kunnen ze zo intekenen of alvast reserveren met een druk op de knop. Een deel van het aanbod is ook te vinden op tweedehandsspeeltoestellen.nl. 

Het is niet altijd voordeliger om een toestel te hergebruiken, demontage kost meer tijd dan slopen en weggooien. “Dus als een gemeente een speelplek renoveert, is het niet voordeliger dat wij die toestellen opnemen. Maar het is wel duurzamer. Het besef dat die circulaire optie er ligt, moet nog beter onder de aandacht van gemeenten komen. Aan die boom willen we schudden, omdat budgetten krimpen en hergebruik dan een veilige en duurzame oplossing kan bieden”, besluit Van Ruiswijk.